تحقیقات بازار یکی از موثرترین راه‌ها برای پیدا کردن آگاهی و بینش نسبت به مشتریان و رقیبان در صنعت است. اطلاعاتی که از این تحقیقات به دست می‌آیند؛ در تصمیم‌گیری‌های کسب‌وکار مهم هستند. مخصوصاً برای تصمیمات کسب‌وکارهای کوچک برای ورود به حوزه‌ای جدید یا تولید محصولات جدید، اهمیت انجام تحقیقات بازار محرز می‌شود. بنابراین برای آشنایی بیشتر با این مفهوم، دلایل ضرورت و اهمیت آن و همچنین تفاوت تحقیقات بازار با تحقیقات بازاریابی و هوش بازاریابی، در ادامه این پست با ما همراه باشید. البته ناگفته نماند که مارکتینگ ریسرچ و روش‌ها و تکنیک‌های آن بحث مفصلی است؛ پس شما هم اگر نکته مهمی در این زمینه می‌دانید و یا سوالی دارید در قسمت نظرات می‌توانید مطرح کنید.
مارکتینگ ریسرچ یا تحقیقات بازار مجموعه ای از فرآیندهاست که تولید کننده و مشتریان و مصرف‌کننده نهایی را از طریق جمع آوری اطلاعات به هم متصل می کند. این اطلاعات برای تعریف فرصت‌ها و تهدیدهای بازاریابی، ارزیابی فعالیت‌های بازاریابی و درک بهتر نسبت به فرآیند بازاریابی و بهبود آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این جهت در این مقاله به علل اهمیت انجام تحقیقات بازار نیز می‌پردازیم.
روش‌ها و ابزارهای مورداستفاده در تحقیقات بازار را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد:
مقصود، اطلاعات اولیه‌ای است که کارشناس بازاریابی از بازار و مشتریان کسب می‌کند.
شما می‌توانید این نوع تحقیقات بازاریابی را به روش‌های مختلف مانند focus group، پرسشنامه آنلاین، مصاحبه تلفنی و …انجام دهید. درنتیجه این نوع تحقیقات بازار می‌توانید چالش‌های مشتریان را در هنگام خرید محصول بدانید و میزان آگاهی جامعه هدف از برند خود را بررسی کنید.
در تحقیقات ثانویه اطلاعاتی که توسط منابع خارجی مانند آژانس‌های دولتی و شرکت‌های آماری تهیه‌شده استفاده می‌شود. این اطلاعات در روزنامه‌ها و مجلات، کتاب و سایت‌ها و آژانس‌های مختلف دولتی و غیردولتی منتشر می‌شود. منابع ثانویه می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
هردوی این مفاهیم جزئی از مارکتینگ محسوب می‌شود و شامل فعالیت‌هایی است که قبل از فروش محصول انجام می‌شود. تعدادی از متخصصین بازاریابی تحقیقات بازار را زیرمجموعه تحقیقات بازاریابی می‌دانند و گروهی دیگر بر این عقیده‌اند که این دو مفهوم در بعضی فعالیت‌ها هم پوشانی دارند. یعنی فعالیت‌هایی مانند ترندهای بازار و سایز بازار و بررسی بازار هدف و … را جزئی از تحقیقات بازار و مستقل از تحقیقات بازاریابی می‌دانند.
مثال‌هایی از تحقیقات بازاریابی می‌توان از بهینه سازی در تبلیغات، تست آ-ب، رضایت مشتریان و تغییر نگرش نسبت به برندینگ نام برد. درباره تحقیقات بازار می‌توان از ترندهای بازار ، سایز بازار و بررسی بازار هدف، سگمنتیشن و … نام برد. با این حال این دو مفهوم در محدوده‌ی موضوعاتی مانند قیمت گذاری، ویژگی های محصول و تخمین تقاضا مشترک هستند.
بر اساس آمارهای موجود:
چگونه یک کارشناس بازاریابی می‌تواند مطمئن شود که مشتری در تصمیم‌گیری محصول او را انتخاب می‌کند؟ چگونه می‌توان فهمید که یک مصرف‌کننده تصمیم خرید خود را با استفاده از چه اطلاعاتی و بر چه اساس می‌گیرد؟ این سؤالات دقیقاً مواردی هستند که مارکتینگ ریسرچ به آن‌ها پاسخ می‌دهد.
مارکتینگ اینتلیجس (هوش بازاریابی) استفاده از اطلاعات موجود برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک کسب‌وکار است. کسب‌وکارهای کوچک این اطلاعات را به‌مرور زمان از بازار، رقبا و شرایط اقتصادی و سیاسی به دست می‌آورند. در واقع مارکتینگ اینتلیجنس به معنای جمع‌آوری داده های روزانه است که وارد سیستم می شود و از میان آن اطلاعات مهمی را می توان استخراج کرد. سپس با استفاده از آن وضعیت شرکت را تحلیل می‌کنند و نقاط قوت و ضعف را پیدا می کنند. اما تحقیقات بازار به مفهوم طرح یک سوال و یافتن پاسخ آن سوال است.
بر اساس بررسی business insider، 72% کسب و کارهای کوچک تمرکز اصلی خود را بر افزایش درآمد قرار می‌دهند. تحقیقات بازار به این کسب و کارها کمک می‌کند که دید مناسبی نسبت به رقیبان خود پیدا کنند.
با بررسی نقاط قوت و ضعف رقیبان، می‌توانید مزیت رقابتی خود را پیدا کنید و جایگاه محصول را به درستی تعیین کنید. برای ارائه پیشنهاد بهتر به مشتریان باید بدانید رقیبان چه محصولاتی با چه ویژگی‌ها و قیمتی به بازار عرضه می‌کنند.
بسیاری از کسب‌وکارها تصور می‌کنند نسبت به مشتریان خود شناخت دارند. اما بعد از مارکتینگ ریسرچ، متوجه اشتباه خود درباره مشتریان شده‌اند. با انجام تحقیقات بازار، می‌توانید یک پروفایل از ویژگی‌های مشتریان به‌صورت میانگین تهیه کنید. ویژگی‌هایی مثل عادات خرید، اینکه چقدر برای هر نوع محصول حاضرند هزینه کنند و چه قابلیت‌هایی در محصولات برای آن‌ها مهم‌تر است. با این بررسی در کنار بررسی رقیبان می‌توانید، مشتریان را به خرید محصول خود در مقابل محصول رقیب ترغیب کنید.
فرصت‌های موجود در بازار و نیاز برای یک محصول با ویژگی خاص با مارکت ریسرچ به دست می‌آید. مشتریان با گذر زمان نیاز به تغییراتی در محصولات متناسب با تغییر تکنولوژی و شرایط مختلف دارند. اگر محصولات خود را به‌روزرسانی نکنید، با آمدن رقیبان جدید، مشتریان ممکن است به سمت آن محصولات کشیده شوند. همچنین نباید نسبت به فرصت‌هایی که در بررسی مشتریان و یافتن نیازهای جدید آن‌ها وجود دارد بی‌تفاوت باشید. این فرصت‌ها بهترین موقعیت برای تولید محصولات جدید است.
کسب‌وکارهای کوچک تحت تأثیر ویژگی‌های مختلف محیطی و اقتصاد جامعه هستند. اگر مشتریان توانایی خرید کافی نداشته باشند و یا نسبت به مخارج خود نگران باشند، نسبت به هزینه کردن برای محصولات مختلف بیشتر دقت می‌کنند و راحت تصمیم‌گیری نمی‌کنند. با بررسی بازار و مشتریان می‌توانید تصمیمات خودتان را با اقتصاد کشور همسو کنید. برای مثال شاید با توجه به تغییرات سیاسی و اقتصادی، این زمان برای لانچ محصول جدید شما مناسب نباشد و محصول شما شکست بخورد. در نهایت می‌توانید تصمیم بگیرید که برای فروش چه محصولاتی از بازاریابی تلفنی استفاده کنید.
در ابتدای فرآیند، لازم است کارشناسان تماس با محصول/خدمت مورد نظر شما و جامعه مخاطبی که برای محصول/خدمت خود انتخاب کرده‌اید به خوبی آشنا شوند. پس از آن، پرسشنامه، مطابق با نیازهای اطلاعاتی و شناختی کارفرما -به صورت رفت و برگشت- طراحی می‌شود و در نهایت، سوالات از طریق تماس تلفنی یا سایر روش‌های مورد نظر کارفرما پرسیده می‌شود.
مرکز تماس همکال می‌تواند در زمینه تحقیقات بازار خدماتی از قبیل نظرسنجی تلفنی را برای شما انجام دهد.