امروزه با افزایش رقابت در بازار، موفقیت کسب‌وکارها به دسترسی به اطلاعات دقیق و استراتژیک بستگی دارد. همه ما به عنوان مصرف‌کنندگان، هر روزه با تصمیم‌های بی‌شماری مواجهیم، اما چه چیزی باعث می‌شود یک محصول یا خدمت در ذهن ما برجسته شود؟ پاسخ این سؤال در تحقیقات بازار نهفته است. با استفاده از این ابزار حیاتی، کسب‌وکارها می‌توانند نیازها و انتظارات مشتریان خود را بشناسند و بر اساس آن، تصمیمات دقیق‌تری بگیرند. همراه ما باشید تا با انواع تحقیقات بازار آشنا شویم و نقش آن‌ها را در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک بررسی کنیم.

تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات بازار فرآیندی است که در آن اطلاعات مربوط به پرسوناهای خریداران، مخاطبان هدف و مشتریان کسب‌وکار شما و رقبا و محیط بازار گردآوری و تحلیل می‌شود تا وضعیت محصول یا خدمات شما در میان این گروه‌ها بررسی شود. این اطلاعات شامل داده‌هایی درباره رفتار، ترجیحات و تعاملات آن‌ها با برند شما است و به درک بهتری از موقعیت محصول در بازار کمک می‌کند.

تصور کنید یک شرکت تولید لباس تصمیم دارد خط تولید جدیدی از پوشاک ورزشی راه‌اندازی کند. با استفاده از انواع تحقیقات بازار، این شرکت ابتدا نیازهای مشتریان در حوزه ورزش را بررسی می‌کند و از طریق نظرسنجی‌ها و مصاحبه‌ها، اطلاعات دقیقی درباره ترجیحات مشتریان به‌دست می‌آورد. در نتیجه، می‌تواند محصولاتی با طراحی و کیفیتی تولید کند که مستقیماً پاسخگوی نیازهای بازار باشد. به همین دلیل، استفاده از تحقیقات بازار به این شرکت کمک می‌کند تا تصمیمات استراتژیک بگیرد و ریسک‌های ناشی از عرضه محصول جدید را به حداقل برساند.

چرا تحقیقات بازار انجام می‌شود؟

تحقیقات بازار به دلایل متعددی انجام می‌شود که هر یک از این دلایل به کسب‌وکارها در بهبود تصمیم‌گیری‌ها و افزایش بهره‌وری کمک می‌کند. در اینجا به برخی از مهم‌ترین اهداف و دلایل انجام انواع تحقیقات بازار می‌پردازیم:

• شناخت نیازها و خواسته‌های مشتریان: برای درک بهتر نیازها و طراحی محصولاتی که با خواسته‌های آن‌ها تطابق داشته باشد.
• کاهش ریسک‌های تصمیم‌گیری‌های استراتژیک: جلوگیری از اشتباهات در تصمیم‌گیری‌های کسب‌وکار مانند ورود به بازار جدید یا توسعه محصول.
• شناسایی فرصت‌های جدید: کشف روندهای جدید و بازارهای ناشناخته برای رشد کسب‌وکار.
• تحلیل رقبا: بررسی استراتژی‌های رقبا و استفاده از این اطلاعات برای بهبود رقابت‌پذیری.
• بهبود استراتژی‌های بازاریابی: تطبیق تبلیغات و کمپین‌های بازاریابی با نیازهای مشتریان هدف.
• تعیین قیمت‌گذاری بهینه: کمک به تنظیم قیمت محصولات با توجه به رقابت و بازار.
• ارزیابی رضایت مشتریان: سنجش سطح رضایت و بهبود نقاط ضعف محصولات یا خدمات.
• درک رفتار و ترجیحات مصرف‌کنندگان: شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم خرید و رفتار مشتریان.

 

 

انواع تحقیقات بازار برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک

در تحقیقات بازار، ابزارها و روش‌های مختلفی برای جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل بازار وجود دارد که به کسب‌وکارها در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک کمک می‌کند. در ادامه به انواع اصلی تحقیقات بازار و نقش آن‌ها در تعیین استراتژی‌های کسب‌وکار می‌پردازیم:

1. تحقیقات اولیه (Primary Research)

تحقیقات اولیه شامل جمع‌آوری مستقیم داده‌ها از منابع اصلی است.

• مصاحبه‌ها: شامل گفتگوهای مستقیم با مشتریان (حضوری یا آنلاین) برای درک عمیق‌تر از نیازها و نظرات آن‌ها. این روش به جمع‌آوری داده‌های کیفی کمک می‌کند و می‌تواند به شناسایی مشکلات و فرصت‌های جدید کمک کند.
• گروه‌های تمرکز: جلسات گروهی با تعداد محدودی از افراد برای بررسی محصولات و دریافت بازخورد. این روش برای تست ایده‌های جدید و دریافت نظرات عمیق از گروه‌های خاص مفید است.

مثال: یک شرکت تولیدکننده لوازم الکترونیکی با اجرای نظرسنجی‌های آنلاین از مشتریان خود درباره تجربه استفاده از محصولات جدیدش، به تحلیل نیازها و بازخوردهای مصرف‌کنندگان می‌پردازد.

2. تحقیقات ثانویه (Secondary Research)

تحقیقات ثانویه به تحلیل و استفاده از داده‌های موجودی که قبلاً توسط منابع دیگر جمع‌آوری شده است، اشاره دارد.

• تحقیقات رقابتی: شامل جمع‌آوری و تحلیل داده‌های موجود درباره وضعیت و استراتژی‌های رقبا. این نوع تحقیق به درک عمیق‌تر از رقابت در بازار و شناسایی فرصت‌های موجود کمک می‌کند.
• تحقیقات تقسیم بازار: دسته‌بندی مخاطبان به گروه‌های مختلف بر اساس ویژگی‌ها و نیازهای خاص با استفاده از داده‌های موجود و گزارش‌های صنعت.

مثال: یک استارتاپ نوپا با بررسی گزارش‌های تحقیقاتی و داده‌های صنعت فناوری اطلاعات می‌تواند به درک روندهای بازار بپردازد و استراتژی ورود به بازار خود را تنظیم کند.

3. تحقیقات کمی (Quantitative Research)

تحقیقات کمی با استفاده از داده‌های عددی و آماری، به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا الگوهای رفتاری مشتریان را شناسایی کنند.

• تحقیق قیمت‌گذاری: تحلیل داده‌های عددی برای تعیین قیمت‌های مناسب بر اساس اطلاعات رقابتی و انتظار مشتریان. این تحقیق به تعیین استراتژی‌های قیمت‌گذاری کمک می‌کند.
• تحقیق درباره آگاهی از برند: بررسی میزان آگاهی و شناخت مخاطبان از برند و محصولات، با استفاده از داده‌های کمی برای اندازه‌گیری تأثیر کمپین‌ها و فعالیت‌های بازاریابی.

مثال: یک شرکت خرده‌فروشی از نظرسنجی‌های آنلاین برای جمع‌آوری داده‌های مربوط به سطح رضایت مشتریان استفاده می‌کند و بر اساس تحلیل نتایج، تغییراتی در خدمات خود ایجاد می‌کند.

4. تحقیقات کیفی (Qualitative Research)

تحقیقات کیفی بر تحلیل عمقی احساسات، نگرش‌ها، و دیدگاه‌های مشتریان تمرکز دارد.

• تحقیق در مورد استفاده از محصول/خدمات: بررسی نحوه و دلیل استفاده مشتریان از محصولات یا خدمات. این تحقیق به درک عمیق‌تر از نیازها و ویژگی‌های مورد توجه مشتریان کمک می‌کند.
• تحقیق مبتنی بر مشاهده: مشاهده نحوه استفاده مشتریان از محصولات یا خدمات و شناسایی مشکلات یا فرصت‌ها. این روش به تحلیل تجربه کاربری (UX) و بهبود فرآیندها کمک می‌کند.

مثال: یک برند مد با برگزاری گروه‌های کانونی از مصرف‌کنندگان خود درباره تجربه خرید و احساساتشان نسبت به محصولات، می‌خواهد درک عمیق‌تری از نحوه تعامل مشتریان با برند به‌دست آورد.

5. تحقیقات اکتشافی (Exploratory Research)

تحقیقات اکتشافی برای شناسایی مشکلات و فرصت‌های ناشناخته به‌کار می‌رود.

• تحقیق در مورد پرسونا یا شخصیت خریدار: تحلیل ویژگی‌ها، چالش‌ها، و نیازهای مخاطبان هدف برای شناسایی مشکلات و فرصت‌های ناشناخته. این تحقیق به شکل‌گیری فرضیه‌های اولیه و توسعه استراتژی‌های جدید کمک می‌کند.
• تحقیق کمپین: بررسی عملکرد کمپین‌های تبلیغاتی گذشته و تحلیل موفقیت آن‌ها برای بهینه‌سازی فعالیت‌های آینده.

مثال: یک شرکت فناوری با برگزاری جلسات بحث آزاد با مشتریان بالقوه در تلاش است تا درک بهتری از مشکلات روزمره آن‌ها به‌دست آورده و بر این اساس ایده‌های جدیدی برای محصولات خود تولید کند.

6. تحقیقات توصیفی (Descriptive Research)

تحقیقات توصیفی برای توصیف دقیق ویژگی‌ها، رفتارها، یا گرایش‌های مشتریان به‌کار می‌رود. این تحقیقات به کمک داده‌های کمی و کیفی انجام می‌شود.

تحقیق در مورد رضایت و وفاداری مشتری: سنجش میزان رضایت و وفاداری مشتریان و تحلیل عوامل مؤثر بر بازگشت آن‌ها. این تحقیق به بهبود تجربه مشتری و توسعه برنامه‌های وفاداری کمک می‌کند.

مثال: یک فروشگاه آنلاین با انجام تحقیقات توصیفی متوجه می‌شود که بیشتر مشتریانش در بازه سنی 25 تا 35 سال قرار دارند و از طریق گوشی‌های هوشمند خرید می‌کنند، بنابراین روی بهینه‌سازی اپلیکیشن موبایل تمرکز می‌کند.

7. تحقیقات رقابتی (Competitive Research)

این نوع تحقیقات به تحلیل رقبا و نحوه عملکرد آن‌ها در بازار می‌پردازد. از طریق جمع‌آوری اطلاعات درباره استراتژی‌های بازاریابی، محصولات، قیمت‌گذاری، و نقاط قوت و ضعف رقبا، شرکت‌ها می‌توانند موقعیت خود را در بازار تقویت کرده و بهتر رقابت کنند.
مثال: یک شرکت تولید مواد غذایی از تحقیقات رقابتی برای مقایسه محصولات خود با رقبای اصلی و بهبود استراتژی‌های بازاریابی و قیمت‌گذاری استفاده می‌کند.

8. تحقیقات پیش‌بینی (Predictive Research)

این نوع تحقیقات بر تحلیل داده‌های گذشته و پیش‌بینی روندهای آینده بازار تمرکز دارد. از طریق مدل‌های آماری و الگوریتم‌های پیش‌بینی، شرکت‌ها می‌توانند استراتژی‌های خود را بر اساس انتظارات آینده شکل دهند و برای تغییرات بازار آماده شوند.
مثال: یک شرکت خودروسازی با تحلیل داده‌های فروش و ترجیحات مشتریان در سال‌های گذشته، پیش‌بینی می‌کند که تقاضا برای خودروهای برقی در سال‌های آینده افزایش خواهد یافت و بر این اساس تولیدات خود را تنظیم می‌کند.

 

 

چگونه باید از انواع تحقیقات بازار استفاده کنیم؟

برای بهبود تصمیمات استراتژیک، از انواع تحقیقات بازار به شکل زیر استفاده کنید:

1.شناسایی نیازهای مشتری با مصاحبه و گروه‌های تمرکز
از مصاحبه‌های مستقیم و جلسات گروهی برای درک بهتر نیازها و چالش‌های مشتریان بهره ببرید و محصولات یا خدمات خود را بهبود دهید.

2.تحلیل رقبا با تحقیقات رقابتی
وضعیت رقبا را بررسی کنید تا نقاط قوت و ضعف آن‌ها را شناسایی کرده و استراتژی‌های رقابتی خود را تنظیم کنید.

3.تعیین قیمت مناسب با تحقیقات قیمت‌گذاری
با تحقیق درباره انتظارات قیمتی مشتریان و تحلیل قیمت‌های بازار، استراتژی قیمت‌گذاری خود را بهینه‌سازی کنید.

4.تقسیم بازار با تحقیقات بخش‌بندی
بازار را به گروه‌های مختلف تقسیم کنید و برای هر بخش استراتژی‌های خاص و متناسب طراحی کنید.

5.ارزیابی برند با تحقیقات آگاهی از برند
با اندازه‌گیری میزان شناخت مشتریان از برندتان، نقاط ضعف و فرصت‌های موجود را برای بهبود تصویر برند شناسایی کنید.

6.افزایش رضایت مشتری با تحقیقات رضایت و وفاداری
با ارزیابی نظرات مشتریان و شناسایی عوامل افزایش وفاداری، استراتژی‌های مناسب برای حفظ مشتریان ایجاد کنید.

سخن پایانی

استفاده از انواع تحقیقات بازار یکی از ضروری‌ترین ابزارها برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک است. این تحقیقات به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا با درک عمیق‌تری از بازار، مشتریان و رقبا، تصمیم‌های بهتری بگیرند. انواع تحقیقات بازار نه تنها به کاهش ریسک‌های مرتبط با تصمیم‌گیری‌های استراتژیک کمک می‌کند، بلکه باعث بهبود عملکرد کلی کسب‌وکار می‌شود.
در این راستا، کسب‌وکارهایی که نیاز به برون‌سپاری جمع‌آوری اطلاعات و تحقیقات بازار دارند، می‌توانند با استفاده از خدمات حرفه‌ای مرکز تماس همکال به‌طور مؤثرتری این فرایندها را مدیریت کنند و بینش‌های کلیدی برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک خود به‌دست آورند. همکال با تخصص در نظرسنجی تلفنی و افکارسنجی، می‌تواند داده‌های موردنیاز را با کیفیت بالا جمع‌آوری و تحلیل کند.